บทความ

ยุคสมัยปัจจุบัน การเคลื่อนย้ายเงินทุน แรงงาน การติดต่อสื่อสาร อุดมการณ์และเทคโนโลยี เป็นไปอย่างรวดเร็ว ส่งผลกระทบต่อผู้ใช้แรงงานทั้งทางตรงและทางอ้อมในหลายด้าน รูปแบบการผลิตที่เปลี่ยนแปลง รูปแบบการจ้างแรงงานที่มีความซับซ้อนมากขึ้น แต่การละเลยต่อชีวิตและสิทธิของแรงงานก็มีมากขึ้นด้วยเช่นกัน ทำให้ผู้ใช้แรงงานยังต้องต่อสู้และเผชิญกับปัญหาสภาพการจ้างงานที่ไม่เป็นธรรมและปัญหาคุณภาพชีวิตของตนอย่างต่อเนื่อง
การย้ายถิ่นจากประเทศตนเองเพื่อไปทำงานในประเทศอื่น ของผู้ใช้แรงงาน เป็นปรากฏการณ์อย่างหนึ่งของระบบทุนนิยมในปัจจุบัน และส่วนใหญ่มักจะประสบปัญหาไม่ต่างกัน เช่น ถูกกีดกันการเข้าถึงบริการทางสังคม ไม่สามารถเข้าถึงการปกป้องคุ้มครองสิทธิ์ได้ เนื่องจากการเลือกปฏิบัติเพราะเป็นคนต่างชาติ นอกจากนี้การลักลอบเข้าประเทศในรูปแบบต่าง ๆ หลายครั้งผู้คนเหล่านั้นต้องเสียชีวิตอย่างทารุณระหว่างการเดินทาง

มูลนิธิพิพิธภัณฑ์แรงงานไทย และมูลนิธิเอเชียได้ร่วมกันจัดงานเปิดตัวภาพยนตร์“แรงงานในประวัติศาสตร์การพัฒนาประเทศไทย” และการเสวนาเรื่อง “ย้อนอดีตแรงงาน เปิดตัวตำนานคนกล้า พลิกฟื้นศรัทธา ฝ่าวิกฤต” เมื่อวันอาทิตย์ที่ 12 ธันวาคม 2553 ณ ห้องราชา โรงแรมรัตนโกสินทร์ กรุงเทพฯ โดยมีผู้เข้าร่วมประกอบด้วยผู้นำแรงงานในอดีตเช่นกรรมกรหญิงบางซ่อน กรรมกรหญิงฮ่าร่า กรรมกรหญิงไทยเกรียง อดีตผู้ก่อตั้งกลุ่มสหภาพแรงงานย่านรังสิต กลุ่มสหภาพแรงงานรับวิสาหกิจฯลฯ กับผู้นำสหภาพแรงงานรุ่นใหม่ในกลุ่มสหภาพแรงงาน สหพันธ์แรงงาน สภาองค์การลูกจ้าง รัฐวิสาหกิจหลายแห่งจำนวน 101 คน

องค์การมหาชน เป็นรูปแบบองค์กรของรัฐประเภทหนึ่งที่แตกต่างจากองค์กรของรัฐรูปแบบหน่วยงานราชการ โดยมีฐานคิดที่ว่า โครงการสร้างและวิธีการดำเนินงานรูปแบบองค์การมหาชนเหมาะสมกับภารกิจการจัดทำบริการสาธารณะสมัยใหม่ที่เกิดขึ้นตามพัฒนาการทางเศรษฐกิจ และสังคม รวมทั้งพัฒนาการของเทคโนโลยีสารสนเทศ เนื่องจากการปฏิบัติงานในรูปแบบหน่วยงานราชการมีข้อจำกัดเกี่ยวกับสายการบังคับบัญชา และลำดับชั้นตัดสินใจยาว ซึ่งเน้นความถูกต้องตามระเบียบข้อบังคับยิ่งกว่าสัมฤทธิผลของประสิทธิภาพในความสำเร็จของการปฏิบัติงาน นอกจากนั้นการมีมาตรฐานการบริหารบุคคล และการจัดหาทรัพยากรทางด้านการบริหารจัดการเพียงมาตรฐานเดียวก่อให้เกิดปัญหาที่หน่วยงานราชการไม่สามารถรองรับการปฏิบัติภารกิจสมัยใหม่ของรัฐที่ต้องการความคล่องตัวสูงได้ หน่วยงานของรัฐที่รับผิดชอบการพัฒนาระบบราชการเห็นว่ารูปแบบองค์การมหาชนเหมาะสมกับการนำมาใช้ในกิจการบริการสาธารณะที่ต้องการประสิทธิภาพการบริหารจัดการสูง โดยมิได้ค้ากำไรจากการบริการ เพราะมั่นใจว่า วัฒนธรรมองค์กรเยี่ยงภาคธุรกิจ และการใช้ทรัพยากรอย่างคุ้มค่าในการบริหารขององค์กรภาครัฐรูปแบบองค์การมหาชนจะเกิดขึ้น และทำให้ประชาชนได้รับบริการของรัฐที่ได้มาตรฐานเท่ากับหรือเหนือกว่าระดับสากล

ณ.ศาลแรงงานกลาง 8 พฤศจิกายน 2553 ผู้ป่วยทุกคน มุ่งหน้ามาศาลกันอย่างพร้อมเพียงและตั้งใจมากที่สุดเพราะรอวันนี้มานานแล้ว คนป่วยที่เป็นผู้สูญเสียสมรรถภาพปอด เกือบ 30 คนจากจำนวน 37 คน ที่เหลือไม่สามารถมาศาลได้ กับ ติดต่อไม่ได้ สีหน้าของทุกคนที่มาศาลวันนี้ดูจะซูบซีด มีความกังวลใจ เพราะนอนกันไม่หลับ แต่ทุกคนก็พูดเป็นเสียงเดียวกันว่า ได้เตรียมใจมาพร้อมที่จะน้อมรับคำพิพากษาในวันนี้ ไม่ว่าอะไรจะเกิดขึ้นไม่ว่าจะแพ้หรือชนะ ชีวิตก็ต้องดำเนินต่อไป กับ 15 ปีที่ผ่านมาด้วยความทุกข์ยากลำบาก เพราะการต้องสูญเสียสุขภาพ ขาดอาชีพและรายได้ที่จะมายังชีพ เยียวยารักษาตัวอย่างต่อเนื่อง หลายคนต้องอยู่อย่างยากจนอนาถา เป็นทุกข์และท้อแท้ บางครั้งต้องร้องไห้ให้กับตัวเองกันมาหลายหน เพราะเมื่อหาหนทางออกไม่ได้หรือต้องล้มป่วยมากๆ กับการไม่มีเงินที่จะมาเยียวยารักษา แต่ด้วยความเด็ดเดี่ยวเมื่อตัดสินใจแล้วว่าจะสู้ ทุกคนก็ต้องอดทน แต่หลายคนก็อดคิดไม่ได้ว่า พวกเราคนป่วยจะมีลมหายใจอยู่จนถึงวันที่ศาลนัดฟังคำพิพากษาฎีกาหรือไม่

• ทำไมต้องปรับปรุงแก้ไขพระราชบัญญัติประกันสังคม พ.ศ. 2533
กฎหมายประกันสังคมฉบับนี้บังคับใช้มานานร่วม 20 ปี(กันยายน 2533- กันยายน 2553) และการบังคับใช้กฎหมาย ในช่วงที่ผ่านมามีประเด็นปัญหาที่ผู้ประกันตนเข้าไม่ถึงสิทธิที่ควรจะได้รับ การมีส่วนร่วม ความไม่โปร่งใส และสิทธิประโยชน์บางส่วน ไม่สอดคล้องกับพลวัตรการจ้างงานที่เปลี่ยนไป
สถานการณ์ดังกล่าวทางคณะกรรมการสมานฉันท์แรงงานไทยและเครือข่ายพัฒนาคุณภาพชีวิตแรงงาน โดยการสนับสนุนของแผนงานพัฒนาคุณภาพชีวิตแรงงาน สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (ส.ส.ส.) จึงได้มีกระบวนการยกร่าง พระราชบัญญัติประกันสังคม (ฉบับที่ ..) พ.ศ. …. (ฉบับบูรณาการแรงงาน) มาตั้งแต่เดือนกันยายน 2552 โดยอิงกับร่าง พ.ร.บ. ประกันสังคมฉบับที่ผ่านมติคณะรัฐมนตรีเป็นหลัก มีการปรับเปลี่ยนรายละเอียดในบางมาตรา และเพิ่มมาตราใหม่หรือบทเฉพาะกาล โดยพิจารณาถึงความครอบคลุม ความโปร่งใสและตรวจสอบได้ มุ่งหลักประกันระยะยาวและประสิทธิภาพในการให้บริการ รวมถึงการมุ่งเน้นให้สำนักงานประกันสังคมเป็นองค์การอิสระ

สภาเครือข่ายกลุ่มผู้ป่วยจากการทำงานและสิ่งแวดล้อมแห่งประเทศไทย ซึ่งมี รศ.ดร.วรวิทย์ เจริญเลิศ คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ นายบารมี ชัยรัตน์ ที่ปรึกษาสมัชชาคนจน ดิฉันนางสมบุญ สีคำดอกแค ประธานสภาเครือข่ายกลุ่มผู้ป่วยจากการทำงานและสิ่งแวดล้อมแห่งประเทศไทย นายลิขิต ศรีลาพล เจ้าหน้าที่สภาเครือข่ายกลุ่มผู้ป่วยฯ นายจะเด็จ เชาน์วิไล ผู้อำนวยการมูลนิธิเพื่อนหญิง นายสุชาติ ตระกูลหูทิพย์ ฝ่ายแรงงานมูลนิธิเพื่อนหญิง ได้เข้าร่วมประชุม ANROAV ประจำปีครั้งนี้ที่เมือง บันดุง ประเทศอินโดนีเซีย ตั้งแต่วันที่ 16-21 ตุลาคม 2553 โดยมี 13 ประเทศในทวีปเอเชีย และ ปีนี้มีคนมาร่วมมากกว่าทุกปีเพราะมีประเทศทางยุโรปมาร่วมประชุมด้วย เช่น ประเทศแคนนาดา สหรัฐอเมริกา ออสเตรีย อิหร่าน ภายในงานได้มีการประชาสัมพันธ์งานด้วยป้ายในงานขนาดใหญ่และเสื้อรณรงค์ ว่าด้วยเรื่องของสถิติคนงานทั่วโลกที่เสียชีวิตและประสบอันตรายจากการทำงาน ที่มีการประสบอันตรายจากการทำงานและเสียชีวิตทั่วโลกดังนี้ 1,100,000 คนต่อปี 30,000 คนต่อวัน 125 ต่อชั่วโมง และ 2 คนทุกหนึ่งนาที

พิพิธภัณฑ์แรงงานไทย จับมือ FES จัดเสวนาในโอกาสครบรอบ 17 ปีการก่อตั้งพิพิธภัณฑ์ นักวิชาการ อาจารย์มหาวิทยาลัย และ ผู้นำแรงงาน หนุนบทบาทที่ผ่านมาในฐานะที่เป็นแหล่งท่องเที่ยวและเรียนรู้เรื่องราวของผู้ใช้แรงงานซึ่งสามารถอยู่ร่วมกับโครงการด้านธุรกิจอย่าง “มักกะสันคอมเพลกซ์”ได้โดยอยากให้เชื่อมเรื่องแรงงานสากลด้วย ด้านตัวแทนจากหน่วยงานรัฐอย่างการท่องเที่ยวฯแนะปรับให้ทันสมัยสร้างจุดขายแล้วจะช่วยโปรโมทให้ กระทรวงแรงงานฯบอกต้อง ไฮ-เทค และน่าจะเป็นกองหนึ่งในกระทรวง กระทรวงวัฒนธรรมเห็นว่าเนื้อหาและวัสดุสิ่งของด้านแรงงานมีคุณค่าต่อการอนุรักษ์ ส่วนตัวแทนจากการรถไฟฯเปรียบเทียบกับต่างประเทศว่าจะอนุรักษ์ของเก่าที่มีคุณค่ามากกว่าทำลายทิ้ง

จากบทความครั้งที่แล้ว “ทำอย่างไรกับบริษัทแม่แต่ไม่ใช่นายจ้าง”ถ้าท่านใดได้ติดตามหลายท่านยังงงอยู่และมีคำถามในใจอยู่หลายข้อ แต่นั้นคือความเป็นจริงที่เกิดขึ้นแล้วในภาคอุสาหกรรมที่ดำเนินธุรกิจโรงแรมและบริการเพราะอุสาหกรรมประเภทนี้จะมีกลุ่มทุนข้ามชาติ ( ส่วนใหญ่ ) ที่เข้ามาทำธุรกิจประเภทนี้ก็จะมาลงทุนสร้างอาคารสถานที่หลายๆแห่งแล้วไปจ้างบริษัทที่ดำเนินกิจการโรงแรมและบริการใหญ่ๆมาบริหารให้ เช่นในกลุ่ม Starwood , Accor ฯลฯ อะไรทำนองนั้น แต่ไม่ได้ให้การบริหารที่เบ็ดเสร็จแก่บริษัทเหล่านั้นยังคงมีส่วนร่วมในการจัดการอยู่โดยการเข้าไปก้าวก่ายในเรื่องการเงิน และสวัสดิการต่างๆ แต่คงจะไม่เป็นปัญหาอะไรถ้าในการจดทะเบียนบริษัทภายใต้ชื่อกลุ่มทุนเป็นบริษัทนายจ้างเดียวทั้งหมดทุกแห่ง แต่กลุ่มทุนนี้กลับไปตั้งบริษัทขึ้นมาแห่งหนึ่ง(บริษัทแม่นั้นเอง)มาเป็นนายจ้างของบริษัทที่ว่าจ้างเข้ามาบริหารแล้วให้บริษัทที่ว่าจ้างเข้ามาบริหารเป็นบริษัทจำกัดโดยใช้ชื่อตามกลุ่มบริษัทที่ดำเนินการบริหารโรงแรมแล้วให้รับคนงานเป็นลูกจ้างเอง(โดยตรง) โดยไม่ผ่านบริษัทแม่ และเรื่องทั้งหมดนี้ได้เกิดขึ้นในพื้นที่จังหวัดภูเก็ตซึ่งเป็นบริเวณที่ผู้เขียนทำงานเอง