ข้อมูลเพื่อประกอบการผลักดัน “ค่าจ้างที่เป็นธรรม”

ข้อมูลเพื่อประกอบการผลักดัน “ค่าจ้างที่เป็นธรรม”

1. ความเป็นมา

“ค่าจ้าง” ไม่ได้เป็นเพียงตัวชี้วัดค่าตอบแทนสำหรับคนงานเท่านั้น แต่ยังเป็นตัวชี้วัดสินค้าและบริการที่เข้าออกในระบบเศรษฐกิจอันเป็นผลมาจากการดำเนินงานของกลไกการผลิตด้วยเช่นกัน เศรษฐกิจจะมั่นคงอยู่ได้ก็เพราะค่าจ้างของคนงานที่ส่งผลต่อเนื่องถึงสมาชิกในสังคมกลุ่มอื่นๆ และส่งผลให้เกิดการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม ในสถานการณ์ปัจจุบันค่าจ้างขั้นต่ำของประเทศไทยอยู่ในระดับที่ต่ำมาก ไม่พอเพียงต่อการดำรงชีพของคนงานในแต่ละวัน โดยขบวนการแรงงานไทยได้พยายามผลักดันให้เกิดค่าจ้างที่เป็นธรรมมาอย่างต่อเนื่อง โดยให้คนงานและครอบครัวดำรงชีพอยู่ได้อย่างมีคุณภาพ แต่ก็ยังไม่ได้รับการตอบรับจากรัฐแต่อย่างใด

ด้วยความตระหนักถึงปัญหาในเรื่องค่าจ้าง ในปี พ.ศ.2551และ พ.ศ.2552คณะกรรมการสมานฉันท์แรงงานไทย และเครือข่ายองค์กรแรงงาน ได้มีการออกแบบสำรวจเพื่อประกอบการผลักดันค่าจ้างที่เป็นธรรม โดยเป็นแบบสำรวจที่ใช้ในการเก็บข้อมูลเกี่ยวกับค่าใช้จ่ายจริงในการดำรงชีพของลูกจ้าง 1คนต่อวัน ค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับสาธารณูปโภคอื่นๆที่ต้องจ่ายจริงต่อเดือน และข้อมูลค่าจ้างขั้นต่ำต่อวันที่ควรจะเป็น

2. จำนวนแบบสอบถามและกลุ่มตัวอย่าง

ปี พ.ศ.2551

คณะกรรมการสมานฉันท์แรงงานไทย ได้กระจายแบบสอบถามให้แก่องค์กรสมาชิก จำนวน 650 ชุด
แบบสอบถามที่เก็บข้อมูลกลับมาได้สมบูรณ์ จำนวน 520 ชุด (คิดเป็น 80 เปอร์เซ็นต์ของแบบสอบถามทั้งหมด)
กลุ่มตัวอย่างในการเก็บข้อมูล แยกตามพื้นที่และภูมิภาค แบ่งออกเป็น
แบบสอบถามที่ได้จากคนงานในกรุงเทพและปริมณฑล จำนวน 246 ชุด
แบบสอบถามที่ได้จากคนงานในนิคมอุตสาหกรรมในภูมิภาคต่างๆ จำนวน 274 ชุด
กลุ่มตัวอย่างในการเก็บข้อมูล แยกตามสายอุตสาหกรรมต่างๆ แบ่งออกเป็น
สายอุตสาหกรรมสิ่งทอตัดเย็บเสื้อผ้า จำนวน 96 ชุด
สายอุตสาหกรรมยานยนต์ จำนวน 98 ชุด
สายอุตสาหกรรมอิเล็คทรอนิคส์และเครื่องใช้ไฟฟ้า จำนวน 86 ชุด
สายอุตสาหกรรมธนาคารและการเงิน จำนวน 54 ชุด
สายอุตสาหกรรมเหล็กและโลหะ จำนวน 25 ชุด
สายอุตสาหกรรมปิโตรเลียมและเคมีภัณฑ์ จำนวน 42 ชุด
สายอุตสาหกรรมเซรามิก จำนวน 61 ชุด
กลุ่มพนักงานรัฐวิสาหกิจ จำนวน 58 ชุด

ปี พ.ศ.2552

คณะกรรมการสมานฉันท์แรงงานไทย ได้กระจายแบบสอบถามให้แก่องค์กรสมาชิก จำนวน 600 ชุด
แบบสอบถามที่เก็บข้อมูลกลับมาได้สมบูรณ์ จำนวน 531 ชุด (คิดเป็น 88.5 เปอร์เซ็นต์ของแบบสอบถามทั้งหมด)
กลุ่มตัวอย่างในการเก็บข้อมูล แยกตามพื้นที่และภูมิภาค แบ่งออกเป็น
แบบสอบถามที่ได้จากคนงานในกรุงเทพและปริมณฑล จำนวน 232 ชุด
แบบสอบถามที่ได้จากคนงานในนิคมอุตสาหกรรมในภูมิภาคต่างๆ จำนวน 299 ชุด
กลุ่มตัวอย่างในการเก็บข้อมูล แยกตามสายอุตสาหกรรมต่างๆ แบ่งออกเป็น
สายอุตสาหกรรมสิ่งทอตัดเย็บเสื้อผ้า จำนวน 77 ชุด
สายอุตสาหกรรมยานยนต์ จำนวน 73 ชุด
สายอุตสาหกรรมอิเล็คทรอนิคส์และเครื่องใช้ไฟฟ้า จำนวน 74 ชุด
สายอุตสาหกรรมธนาคารและการเงิน จำนวน 57 ชุด
สายอุตสาหกรรมเหล็กและโลหะ จำนวน 47 ชุด
สายอุตสาหกรรมปิโตรเลียมและเคมีภัณฑ์ จำนวน 53 ชุด
สายอุตสาหกรรมเซรามิก จำนวน 55 ชุด
แรงงานในภาคเศรษฐกิจนอกระบบ จำนวน 49 ชุด
กลุ่มพนักงานรัฐวิสาหกิจ จำนวน 46 ชุด

3. กรอบเนื้อหาในการสำรวจ

ค่าใช้จ่ายในการดำรงชีพต่อวันของคนงาน 1 คน ในปี พ.ศ.2551 และ 2552
ค่าใช้จ่ายประจำเดือนของคนงานในการยังชีพและเลี้ยงดูครอบครัว ในปี พ.ศ.2551 และ 2552
ค่าใช้จ่ายรวมทั้งหมดต่อเดือนของคนงาน ในปี พ.ศ.2552
ค่าจ้างขั้นต่ำที่เป็นธรรม ที่สอดคล้องกับการดำรงชีพของคนงาน ในปี 2552

4. ข้อมูลที่ได้จากการสำรวจ (แบบสอบถาม)

4.1. ค่าใช้จ่ายในการดำรงชีพต่อวันของคนงาน 1 คน

รายจ่าย	ปี 2551	ปี 2552	อัตราเพิ่มขึ้น
ค่าพาหนะ	35.00 บาท	40.86 บาท	16.74 %
อาหาร+เครื่องดื่ม	88.50 บาท	97.00 บาท	9.60 %
ยารักษาโรค	29.50 บาท	34.22 บาท	16.00 %
รวม	153.00 บาท	172.08 บาท	12.47 %

4.2. ค่าใช้จ่ายประจำเดือนของคนงานในการยังชีพและเลี้ยงดูครอบครัว

รายจ่าย	ปี 2551	ปี 2552	อัตราเพิ่มขึ้น
ค่าเช่าที่อยู่อาศัย	1,310.05 บาท	1,511.29บาท	15.36 %
ค่าสาธารณูปโภค	401.24 บาท	503.33บาท	25.44 %
กิจกรรมทางสังคม	352.03 บาท	423.59บาท	20.32 %
เลี้ยงดูครอบครัว	2,781.22 บาท	2,974.35บาท	6.94 %
ค่าใช้จ่ายในครัวเรือน	852.33 บาท	1,050.63บาท	23.26 %
ค่าใช้จ่ายทางการศึกษา	911.01 บาท	1,005.03บาท	10.32 %
รวม	6,607.88 บาท	7,468.22 บาท	13.01 %