บทความ

แรงงานข้ามชาติ: สิทธิประโยชน์ประกันสังคมที่ถูกมองข้าม

บทบาทของรัฐบาลไทยสมัย ป. พิบูลสงคราม แสดงให้เห็นว่าชนชั้นปกครองไม่มีมุมมองต่อแรงงานในฐานสิทธิมนุษยชนและความต้องการพื้นฐานสำหรับการดำรงชีวิต แต่มองบนฐานการกุศลและบริจาคทานเพื่อให้ความช่วยเหลือและเยียวยาในการประทังชีวิตอยู่ต่อไปวัน ๆ อีกทั้งมองว่าการเคลื่อนไหวของขบวนการแรงงาน เป็นภัยความมั่นคงประเทศและกระทบต่อเสถียรภาพการปกครอง วิธีคิดเช่นนี้สืบเนื่องมาจนถึงปัจจุบัน เหมือนกับกรณีของอนุสัญญาฉบับที่ 87 และ 98 จึงสรุปประเด็นควรขบคิดและนำเป็นบทเรียนต่อการขับเคลื่อนขบวนการแรงงานไทยต่อไปที่ไม่ได้มีความหมายจำกัดเฉพาะแรงงานในสถานประกอบการประเภทโรงงาน แต่ขบวนการแรงงานหมายถึงคนทุกกลุ่ม สาขาอาชีพ และพื้นที่

“ศรีพันวา” กับ “ประกันสังคม” “6 เรื่อง” น่าสนใจที่สะท้อนถึง “การลงทุนของสำนักงานประกันสังคม”

ผลกระทบทางอาชีพของผู้ขับขี่จักรยานยนต์สาธารณะจากวิกฤติ COVID-19 กรณีของการเยียวยาเงิน 5,000 บาท

เมื่อวันที่ 17 ตุลาคม 2536  พี่สพรั่งเป็นหนึ่งในผู้ก่อการพิพิธภัณฑ์แรงงานไทยที่บัดนี้ดำเนินงานรับใช้ผู้ใช้แรงงานและสังคมไทยมาจนจะมีอายุครบ 26 ปี ทุกครั้งที่เราไปที่พิพิธภัณฑ์แรงงานไทยอย่าลืมคิดถึงผู้ชายที่ชื่อสพรั่งไว้ด้วย รักพี่สพรั่ง

จับตา 5 สถานการณ์ยานยนต์
“หุ่นยนต์ผงาด เปิดฐานการผลิตแห่งใหม่ ค่ายยักษ์ใหญ่เลิกจ้าง ส่งออกร่วง เรียกร้องขึ้นค่าแรง”
แรงงานไทยอยู่ตรงไหน ?

ภายใต้สถานการณ์ความต้องการแรงงานในการเข้ามาพัฒนาเศรษฐกิจในประเทศไทยจำนวนมาก และภายใต้ประเทศไทยที่กำลังเข้าสูงสังคมสูงวัยแน่นอนว่า แรงงานที่ประเทศไทยใช้และต้องการมากที่สุดคือ แรงงานข้ามชาติ ที่เข้ามาทดแทนโดยเฉพาะในส่วนที่แรงงานทำงานในบ้านที่ถือว่ามารองรับความต้องการของครอบครัวคนทำงานสมัยใหม่ หรือสังคมคนทำงานนอกบ้าน เขามาทำงานดูแลครอบครัวตั้งแต่หัวจรดเท้าเลยทีเดียว ไม่ว่าจะ ดูแลเด็ก ผู้แลผู้สูงวัย แต่คำถามที่น่าสนใจคือเราดูแลเขาด้วยกฎหมายใดที่คุ้มครองแรงงานที่ทำงานในบ้านบ้าง และความต้องการของเขาคือสิ่งใด

การจะพัฒนาสังคมผู้สูงอายุของประเทศไทย ให้ขึ้นไปอยู่ในขั้นบันไดของ ประเทศที่ผู้สูงอายุมีคุณภาพชีวิตที่ดี เป็นอันดับต้นๆ ของโลกนั้น เราทุกคนคือพลังสำคัญ โดยต้องเริ่มจากตัวเรา ที่ต้องตระหนักถึงความสำคัญและคุณค่าของผู้สูงอายุ จากรายงานของ “สำนักงานสถิติแห่งชาติ” มีการคาดการณ์ว่า ในปี พ.ศ.2583 ประชากรผู้สูงอายุ จะเพิ่มขึ้น เป็นร้อยละ 32.1 จากประชากรทั้งหมด ในขณะที่ประชากรวัยทำงาน เหลือเพียงร้อยละ 55.1 งานวิจัยจาก “สถาบันวิจัยประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล” แสดงให้เห็นชัดเจนว่า จำนวนผู้สูงอายุที่ต้องดูแลตนเอง มีถึงร้อยละ 89 รองลงมา คือ ลูกสาวคนโตที่ต้องรับผิดชอบในการดูแลผู้สูงอายุเป็นหลัก ผู้หญิงแกร่งทั้งหลายจึงต้องรับผิดชอบทั้งงานและผู้สูงอายุวัยพึ่งพิง

โดยสรุป ที่กล่าวมาทั้งหมดจึงเห็นได้ว่า ร่าง พ.ร.บ.แรงงานสัมพันธ์ พ.ศ….ฉบับที่ผ่าน ครม. เมื่อ 5 กุมภาพันธ์ 2562 ยังคงมีวิธีคิดหรือ mindset แบบเดิมที่ไม่แตกต่างจากแนวคิดใน พ.ร.บ.แรงงานสัมพันธ์ พ.ศ.2518 แม้ว่าสุดท้ายแล้วคำว่า “แรงงานสัมพันธ์” นั้นหมายถึง ความสัมพันธ์ที่ดีต่อกันอันก่อให้เกิดความสงบสุข

แต่ร่างกฎหมายฉบับนี้ก็ยังไม่ครอบคลุมแรงงานทุกกลุ่ม ไม่มุ่งส่งเสริม พัฒนาและคุ้มครองกระบวนการแรงงานสัมพันธ์ที่เป็นธรรม ยังไม่เปลี่ยนกรอบคิดแรงงานสัมพันธ์จากเดิมที่ยังให้อำนาจแก่ฝ่าย “นายจ้าง” ให้มีเหนือ “ลูกจ้าง” และท้ายที่สุดย่อมไม่สามารถนำไปสู่ “การสร้างให้เกิดหุ้นส่วนทางสังคมและเศรษฐกิจ” (Social partnership) ที่มองว่า “ผู้จ้างงาน” กับ “คนทำงาน” เป็น “หุ้นส่วน” กัน มีความเสมอภาคเท่าเทียมกัน (Fully equal partners) การตัดสินใจที่จะมีผลกระทบกับทั้งสองฝ่ายในการทำงานร่วมกัน จึงต้องใช้หลักการตัดสินใจร่วมกันบนพื้นฐานของความเสมอภาค เท่าเทียม และเป็นธรรม