ส.ส.เขตโปรยยาหอมรัฐบาลเล็งให้ความสำคัญแรงงานนอกระบบ มอบประกันสังคม ม. 40 เป็นของขวัญ หวังสร้างประชาธิปไตยไม่ใช่แค่หย่อนบัตรเลือกตั้งแล้วจบ แกนนำแรงงานนอกระบบปลื้มทั้งแท็กซี่ หาบเร่แผงลอย ฯลฯ ขอสมัครประกันสังคมบอกพร้อมสมทบ
เมื่อวันที่ 26 กุมภาพันธ์ 2554 ได้มีการจัดเวที สิทธิแรงงานนอกระบบ การเข้าถึงสิทธิประกันสังคม และการเข้าใจสิทธิการเลือกตั้ง โดยมูลนิธิพิพิธภัณฑ์แรงงานไทยร่วมกับ ศูนย์ประสานงานแรงงานนอกระบบภาคกทม.พื้นที่เขตหนองจอก ได้รับการสนับสนุนจากสภาพัฒนาการเมือง ซึ่งมีผู้เข้าร่วม 100 กว่าคน
นายสมัย เจริญช่าง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร เขต 6 กรุงเทพมหานคร กล่าวว่า การเมืองเป็นเรื่องใกล้ตัว แต่ประชาชนกับมองว่าการเมื่อแค่เรื่องเลือกตั้ง แค่ใช้สิทธิก็เป็นระบบประชาธิปไตยแล้ว
ระบบประชาธิปไตยมี 2 แบบคือ ประชาธิปไตยแบบมีผู้แทน โดยทั่วไปมักเรียกว่าเป็นรูปแบบหนึ่งของระบอบประชาธิปไตยที่มีลักษณะตรงข้ามกับประชาธิปไตยแบบทางตรง หรือเป็นประชาธิปไตยแบบทางอ้อม ประชาธิปไตยแบบมีผู้แทนเป็นระบอบการเมืองที่ให้ประชาชนเลือกผู้แทนของตนเข้าไปบริหารและตัดสินใจแทนตน เป็นระบอบการปกครองที่ประชาชนมอบอำนาจอธิปไตยให้ ผู้แทนที่เขาเลือกตั้งเข้าไปตามกฎหมายว่าด้วยการเลือกตั้งของรัฐ เป็นผู้ใช้อำนาจดังกล่าวแทน โดยมีระยะเวลาในการดำรงตำแหน่งที่แน่นอน สำหรับสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรและ สำหรับสมาชิกวุฒิสภา
ในประเทศประชาธิปไตยส่วนใหญ่ที่ได้ยึดถือหลักการแบ่งแยกอำนาจอธิปไตยออกเป็น 3 ฝ่ายคือ 1. อำนาจนิติบัญญัติ 2. อำนาจบริหาร 3. อำนาจตุลาการ
การเลือกตั้งผู้แทนมักใช้เพื่ออำนาจในสองประการแรก คืออำนาจนิติบัญญัติและอำนาจบริหาร เช่นตัวอย่างประเทศไทย อย่างไรก็ตาม ประชาธิปไตยแบบตัวแทนดังกล่าวนี้ มีปัญหาพื้นฐานพอที่จะกล่าวถึงได้ใน 2 ประการประกอบด้วย
1. ปัญหาความเป็นตัวแทนของผู้แทนราษฎรที่อาจจะไม่ได้สะท้อนความต้องการที่แท้จริงของประชาชน เนื่องจากการเบี่ยงเบนผลการเลือกตั้งหรือด้วยวิธีการอื่นเช่น การซื้อเสียง การโกงการเลือกตั้ง
2. ปัญหาความโน้มเอียงที่ผู้แทนราษฎรจะตัดสินใจประการใดประการหนึ่ง โดยเฉพาะในกระบวนการทางนิติบัญญัติ ที่จะเป็นการเอื้อต่อกลุ่มผลประโยชน์ และหลายกรณีที่ผลการตัดสินใจนั้นบังเกิดผลเสียหายแก่ชุมชนท้องถิ่น ซึ่งก็เป็นผลสืบเนื่องจากการการขาดความสำนึกเกี่ยวกับการเป็นตัวแทนของปวงชน อันเป็นปัญหาในเรื่องคุณธรรมจริยธรรมเฉพาะตัวของผู้แทนด้วยประการหนึ่ง
ประชาธิปไตยทางตรง เป็นระบอบการปกครองของรัฐ ซึ่งบริหารอำนาจรัฐมาจากเสียงข้างมากของพลเมือง โดยพลเมืองอาจใช้อำนาจของตนโดยตรงหรือผ่านผู้แทนที่ตนเลือกไปใช้อำนาจแทนก็ได้ หรืออาจถือตามคำกล่าวของอดีตประธานาธิบดีแห่งสหรัฐอเมริกา อับราฮัม ลินคอล์น ที่ว่า ประชาธิปไตยเป็น การปกครองของประชาชน โดยประชาชน และเพื่อประชาชน นับเป็นรูปแบบการปกครองที่เกิดขึ้น ณ นครรัฐกรีซโบราณในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 5 ก่อนคริสตกาล โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ในกรุงเอเธนส์ภายหลังการก่อจลาจลเมื่อ 508 ปีก่อนคริสตกาล ประชาธิปไตยทางตรงยังสามารถพบเห็นได้ในสวิตเซอร์แลนด์ ซึ่งผู้มีสิทธิ์ลงคะแนนกว่าห้าล้านคนสามารถลงประชามติ ประมาณสองถึงสี่ครั้งต่อปี การปกครองแบบประชาธิปไตยทางตรงยังสามารถใช้ได้กับการปกครองที่มีขอบเขตเป็นจังหวัด แต่ทว่าไม่มีการปกครองแบบประชาธิปไตยทางตรงในระดับประเทศอีกต่อไปแล้ว
ตนในฐานะตัวแทนที่มาจากการเลือกตั้ง และเป็นส.ส. ของรัฐบาลในพรรคประชาธิปัตย์ ได้กำหนดนะโยบาย ประชาวิวัฒน์ 9 ข้อ อันประกอบด้วย
1. ขยายระบบประกันสังคมมาตรา 40 ภาคสมัครใจให้แรงงานนอกระบบ จำนวน 24 ล้านคน ให้ได้รับสิทธิประโยชน์จากประกันสังคมในราคาพิเศษไม่เกินเดือนละ 100 บาท โดยประชาชนจ่าย70 บาท และรัฐจะจ่ายเงินสมทบ 30 บาท ได้รับสิทธิประโยชน์ 3 กรณี คือชดเชยการขาดรายได้เวลาเจ็บป่วย ทุพพลภาพ ตาย และ จ่ายสมทบไม่เกิน 150 บาท โดยประชาชนจ่าย 100 บาท รัฐบาลสมทบ 50 บาทได้รับสิทธิประโยชน์ 4 กรณี คือเพิ่มกรณีชราภาพจากเดิม 3 กรณี
2 .เปิดโอกาสให้แรงงานนอกระบบ อาทิ คนขับรถแท็กซี่ มอเตอร์ไซค์รับจ้าง และแม่ค้าหาบเร่แผงลอย ได้เข้าถึงแหล่งเงินทุนในระบบผ่านกลไกสถาบันการเงินเฉพาะกิจของรัฐในอัตรา ดอกเบี้ยที่ต่ำอย่างรวดเร็ว ในวงเงินเบื้องต้น 5 พันล้านบาท
3. จัดทำ โครงการมอเตอร์ไซค์อาสาสมัครพิทักษ์เมือง โดยจะเปิดให้มอเตอร์ไซค์รับจ้างมาขึ้นทะเบียน บันทึกข้อมูลและทำบัตรประจำตัว เพื่อให้มอเตอร์ไซค์รับจ้างเป็นอาชีพที่ถูกกฎหมาย 100% ซึ่งจะช่วยลดรายจ่ายนอกระบบ 1,000-2,000 บาทต่อเดือน
4. เพิ่มจุดผ่อนผันให้ผู้ค้าหาบเร่แผงลอยกว่า 2 หมื่นจุด เพื่อจะทำให้ร้านค้าแผงลอยถูกต้องตามกฎหมาย มีระเบียบสวยงาม เป็นเสน่ห์ของเมือง ซึ่งจะช่วยลดรายจ่ายนอกระบบ 1,000 บาทต่อเดือน
5. ลดราคาน้ำมันให้คนไทยทั้งประเทศอย่างยั่งยืน โดยใช้เงินจากกองทุนน้ำมันเชื้อเพลิงถึง 7.3 พันล้านบาท
6. คนไทยกว่า 9 ล้านครัวเรือนทั่วประเทศ จะมีโอกาสใช้ไฟฟ้า 90 หน่วยแรกต่อเดือนฟรี ซึ่งจะประหยัดค่าไฟฟ้าเฉลี่ย 1,620 บาทต่อปี
7. เกษตรกร ผู้เลี้ยงไก่ไข่ ไก่เนื้อ และสุกร จะมีต้นทุนอาหารสัตว์ที่ถูกลง และเข้าถึงพ่อแม่พันธุ์ได้มากขึ้น ส่งผลให้ต้นทุนสุกรลดลง 4-7 บาทต่อกิโลกรัม และต้นทุนไข่ไก่ลดลง 30-60 สตางค์ต่อฟอง
8. เพิ่มทางเลือกการซื้อขายไข่ไก่เป็นกิโลกรัมในราคาถูกลง 5-10 สตางค์ต่อฟอง
9. ประชาชน และนักท่องเที่ยวในกรุงเทพฯ รวมกว่า 10 ล้านคน จะได้รับความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สินมากขึ้น จากการลดปัญหาอาชญากรรมถึง 20% ภายใน 6 เดือน
ซึ่งรัฐบาลเน้นการดูแลแรงงานนอกระบบ โดยการจัดสวัสดิการให้ในฐานะคนส่วนใหญ่ของประทศ ทั้งระบบประกันสังคม ให้สมัครได้ที่สำนักงานประกันสังคมในเขตพื้นที่ได้เลย ซึ่งจะมีการบังคบใช้ในเดือนพฤษภาคม 2554นี้ เงินกู้สำหรับคนขับแท็กซี่ที่สามารถผ่อนได้เพียงวันละ 550 บาท ได้รถเป็นของตนเองไม่ต้องเช่า ขณะนี้รัฐบาลได้เตรียมกองทุนไว้ให้แล้ว ยังมีโฉนดที่ดินที่รัฐบาลได้นำร่องเรื่องโฉนดชุมชน ที่ได้ประกาศแล้วที่ชุมชนคลองโยง เพื่อการใช้ประโยชน์ร่วมกัน ไม่สามารถเอาไปจำนอง หรือขายได้ และกำลังอยู่ในการพิจารณาอีกหลายพื้นที่
นายสมคิด ด้วงเงิน ประธานเครือข่ายแรงงานนอกระบบระดับชาติกล่าวว่าแรงงานนอกระบบนั้นประกอบด้วย หลากหลายอาชีพ เช่น หาบเร่แผงลอย คนค้าขายอาชีพอิสระ ตัดเย็บเสื้อผ้า รับง
านไปทำที่บ้าน ขับรถมอเตอร์ไซต์รับจ้าง คนขับแท็กซี่ ฯลฯ ซึ่งมีการพูดถึงและเป็นที่รู้จักคุ้นเคยกับคำนี้มากขึ้นตั้งแต่ ปี 2547 ที่กำหนดเรื่องการคุ้มครองผู้รับงานไปทำที่บ้าน และชัดเจนมากขึ้นเรื่อยหลังจากที่รัฐบาลชุดนี้ประกาศให้การคุ้มครองแรงงานนอกระบบด้วยการประกาศใช้กฎหมายคุ้มครองผู้รับงานไปทำที่บ้าน และตามด้วยการขยายการคุ้มครองประกันสังคมมาตรา 40 นี่ก็เป็นนโยบายทางการเมือง ที่จะกระทบต่อชีวิตของแรงงานนอกระบบ 24 ล้านคน
นางสุจิน รุ่งสว่างผู้ประสานงานเครือข่ายแรงงานนอกระบบ กทม. เล่าว่า นโยบายที่รัฐบาลนำมาประกาศใช้เป็นการเรียกร้องของพี่น้องแรงงานนอกระบบที่รวมตัวกันในรูปแบบเครือข่าย และร่วมกับแรงงานในระบบไปเสนอต่อรัฐบาลทุกชุดว่า ความต้องการของแรงงานนอกระบบ 24 ล้านคนประกอบด้วย การขยายสิทธิประโยชน์ประกันสังคมให้มาคุ้มครอง เพราะเราก็คือแรงงานนอกระบบคนหนึ่งที่สร้างเศรษฐกิจให้กับประเทศ ซึ่งรัฐบาลชุดนี้ได้ประกาศนโยบายพร้อมใช้ได้ในเดือนพฤษภาคม 2554 นี้ แม้ว่าจะไม่ครอบคลุมความต้องการทั้งหมดที่เสนอ แต่รัฐบาลชุดนี้เร่งเห็นว่าแรงงานนอกระบบเป็นคนกลุ่มใหญ่ของประเทศที่ต้องดูแล ซึ่งยังไม่มีรัฐบาลชุดไหนเห็นเช่นนี้มาก่อน
อย่างไรก็ตามเครือข่ายแรงงานนอกระบบก็คงต้องช่วยกันขับเคลื่อนผลักดันต่อให้บรรลุเป้าหมายความคุ้มครองอย่างเท่าเทียม ไม่ใช่พอถึงเวลา 1 ปี ปล่อยมือให้เดินเอง คิดว่าไม่เป็นธรรมเช่นกัน วันนี้เราก็ได้เปิดตัวเครือข่ายแรงงานนอกระบบในทุกศูนย์ ทั้งหนองจอก ร่มเกล้า ทุ่งสองห้อง หลักสี่ ฯลฯ เพื่อการดูแล โดยการสมัครสมาชิกเครือข่าย หรือต้องการให้เครือข่ายเป็นแกนหลักในการนำใบสมัครประกันสังคมไปสมัครในเขตพื้นที่ต่างๆ ทุกพื้นก็ได้ เพื่อการประสานงานที่สะดวก
ทั้งนี้ ได้มีการแสดงดนตรีวงภราดร สลับกับการตอบคำถามเรื่องสิทธิประกันสังคม มาตรา 40 ซึ่งผู้เข้าร่วมมีความสนใจสมัครเป็นผู้ประกันตนโดยกรอกใบสมัครไว้กับศูนย์หนอกจอก มีนบุรีจำนวนมาก รวมทั้งยังมีการแสดงของร่มบินพารามอเตอร์โปรยท็อปฟี้ให้กับเด็กได้ร่วมสนุกกัน
นักสื่อสารแรงงาน โครงการการพัฒนาสื่อ รายงาน
